Aşağıda verilen bilgilerin hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır?
Doğru Cevap: "B" Edebiyatımızda makale türünün ilk örnekleri Tanzimat edebiyatında görülür. İlk makale örneğini ise 1860 yılında Namık Kemal kaleme alınmıştır.
Doğru Cevap: "B" Edebiyatımızda makale türünün ilk örnekleri Tanzimat edebiyatında görülür. İlk makale örneğini ise 1860 yılında Namık Kemal kaleme alınmıştır. Soru Açıklaması
İlk makale örneği Şinasi tarafından yazılan Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir.
2.
Türk edebiyatında mektup türünün geçmişi eski dönemlere dayanır. Divan edebiyatında "Münşeat" ismi verilen özel ve resmî mektuplar vardır. Yalnız bu mektupların dili çok süslü ve ağırdır. Tanzimat edebiyatıyla birlikte mektup türü de gelişmeye başlamıştır. Bu dönemden sonra mektup türünde yazılan birçok roman ile karşılaşmaktayız. Bunlardan en önemlileri; Mutallaka, Handan, Bir Kadın Düşmanı ve Bir Serencam’dır.
Aşağıdaki yazarlardan hangisinin yukarıda adı geçen eserlerden birini yazmamıştır?
Doğru Cevap: "D" Refik Halit Karay
Doğru Cevap: "D" Refik Halit Karay Soru Açıklaması
Halide Edip Adıvar - Handan
Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Bir Serencam
Hüseyin Rahmi Gürpınar - Mutallaka
Reşat Nuri Güntekin - Bir Kadın Düşmanı
3.
I. Naim Efendi, çocukları ve torunları arasındaki düşünce farkları, kuşaklar arası çatışma, ailenin dağılması gibi konular ele alınmıştır.
II. Mütareke yıllarında İstanbul'da yaşanan ahlaki çöküntü, Batı'ya özenen züppeler, İngilizlerle işbirliği yapan hainler anlatılmıştır.
III. Bir Bektaşi tekkesi etrafındaki olaylar anlatılır. Olayların temeli yozlaşan Bektaşiliği realist bir şekilde gözler önüne sermektir.
IV. Meşrutiyet döneminin parti kavgaları anlatılır. İttihat ve Terakki ile Hürriyet ve İtilaf Fırkası mücadelesi ve toplumun içinde bulunduğu durum ele alınmıştır.
Aşağıda verilen romanlardan hangisi yukarıda verilen özetlerden biriyle eşleştirilemez?
Doğru Cevap: "A" Panorama
Doğru Cevap: "A" Panorama Soru Açıklaması
I. Kiralık Konak
II. Sodom ve Gomore
III. Nur Baba
IV. Hüküm Gecesi
4.
Gürzün kösteğini kola takmadan Koç Kıratı sağa sola yıkmadan Bolu şehrin ateşlere yakmadan Göndersin Ayvaz'ı göresim geldi
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Doğru Cevap: "B" Mani tipi uyak kullanılmıştır.
Doğru Cevap: "B" Mani tipi uyak kullanılmıştır. Soru Açıklaması
Mani tipi uyak aaxa şeklindedir.
Koçaklama yiğitlik konusunu işleyen koşmalardır.
5.
I. Dörtlük
Dilerim Tanrıdan ki, sana açık kucaklar
Bir daha kapanmadan kara toprak dolsun
Kan tükürsün adını candan anan dudaklar
Sana benim gözümle bakan gözler kör olsun
II. Dörtlük
Şanlı hikayesi binlerce erin
Sesi nabzım olmuş hengamelerin
Naklediyor yadını gelen geçene
Bu hayalde uyur Bursa her gece
I. Ad aktarmasına başvurulmuştur.
II. Çapraz kafiye kullanılmıştır.
III. Kafiye ve redife yer verilmiştir.
IV. Aynı konu işlenmiştir.
V. Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
Yukarıda numaralanmış bilgilerden hangileri bu iki dörtlük için ortaktır?
Doğru Cevap: "B" I. ve III.
Doğru Cevap: "B" I. ve III. Soru Açıklaması
6.
Edebiyatımızda onun kadar çok yazan bir başka yazar yoktur. Bu yüzden "yazı makinesi" olarak bilinir. O, eserleriyle toplum için bir "hace-i evvel" (ilkokul hocası) olmuştur. Batıdaki her türlü gelişmeden, teknolojik ürünlerden okurlarını haberdar etmeye çalışmıştır. Bir romanın içinde telefon cihazını anlatırken, bir başkasında yemek tarifi yer alabilir. Her fırsatta halka bir şeyler anlatmaya, öğretmeye çalışır. Eserlerinde edebilik düşüncesine rastlanmaz. Böyle bir şeye "kendi kaleminin de, devrin de uygun olmadığını" belirtir. Eserlerinde halkın anlayacağı sade bir dil kullanır. Romanları teknik yönden kusurludur. Olayın akışını kesip araya girdiği olur. Macera, polisiye, aşk, tarih, Batılılaşma özentisi, cariyelik olmak üzere hemen her türde roman yazmıştır. Popüler roman kültürünün en önemli temsilcisi olarak kabul edilir.
Yukarıdaki parçada sözü edilen yazarımız aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "C" Ahmet Mithat Efendi
Doğru Cevap: "C" Ahmet Mithat Efendi Soru Açıklaması
Ahmet Mithat Efendi Tanzimat döneminin en çok eser veren sanatçısıdır. Kendisine yazı makinesi denilmiştir.
7.
Yine bahar geldi, bülbül sesinden
Seda verip seslendi mi yaylalar
Çevre yanın lale sümbül bürümüş
Gelin olup süslendin mi yaylalar
Yukarıdaki dörtlükte görülen söz sanatı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Doğru Cevap: "D" Şair, anlamca uygun, birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanmıştır.
Doğru Cevap: "D" Şair, anlamca uygun, birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanmıştır. Soru Açıklaması
Tenasüp: Anlamca uygun, birbiriyle ilgili sözcüklerin bir arada kullanılmasıdır.
Bu şiirde de lala, sümbül, bahar, bülbül, ses gibi sözcüklerle tenasüp sanatı yapılmıştır.
8.
Eski edebiyatı savunan Muallim Naci ve onun etrafında toplanan birçok genç Servet-i Fünûn sanatçılarını birçok açıdan eleştirmişlerdir.
Aşağıdakilerden hangisi Servet-i Fünûn sanatçılarının maruz kaldıkları eleştirilerden biri değildir?
Doğru Cevap: "E" Gelenek dışına çıkmadan eser yazmanız edebiyatı dar kalıplara sığdırmaktadır.
Doğru Cevap: "E" Gelenek dışına çıkmadan eser yazmanız edebiyatı dar kalıplara sığdırmaktadır. Soru Açıklaması
Servetifünun gelenek dışına çıkan ilk topluluktur. Gelenekle bağlarını koparmış, yönünü tamamen Batı'ya yönelmişlerdir.
9.
Milli Edebiyat döneminde oluşan üç şiir anlayışı vardır. Bunlardan biri Ziya Gökalp’ın çevresinde sade dil ve hece vezniyle şiir yazan anlayıştır. Bu anlayışın özelliklerinden bazıları:
I. Halk şiirinden yararlanılarak hece vezni kullanılmıştır.
II. Didaktik özelliği ağır basan şiirler yazılmıştır.
III. Şiirlerinde söz sanatlarına ve imgelere değer vererek, sözü etkili bir biçimde anlatmaya çalışmışlardır.
IV. Şiirlerde yalnız dörtlük nazım biçimi değil, Batı edebiyatı nazım şekilleri de kullanılmıştır.
V. Milliyetçilik ve Türkçülük fikrini işleyen, milli coşkuyu artırıcı nitelikte şiirler yazılmıştır.
Yukarıda numaralandırılmış bilgilerden hangisi bu anlayışın özelliklerinden biri değildir?
Doğru Cevap: "C" III.
Doğru Cevap: "C" III. Soru Açıklaması
Didaktik eserler verildiği için imgeli anlatıma fazla yer verilmemiştir.
Doğru Cevap: "C" III. Soru Açıklaması
Yeni Turan, Halide Edip Adıvar'a ait bir eserdir.
Türk Dili ve Edebiyatı - 3
11.
(I) Tevfik Fikret; şiirlerinde karamsarlığı ve iç dünyasındaki çalkantıları öne çıkaran şiirleriyle tanınmıştır. Mehmet Akif ise, dini şiirleri ve manzum hikâyeleri ile tanınmıştır.
(II) Tevfik Fikret şiirlerini düz yazıya yaklaştırmaktan kaçınırken; Mehmet Akif, şiirlerini düz yazıya yaklaştırmıştır.
(III) Tevfik Fikret hece ölçüsüyle de şiirler yazarken, Mehmet Akif sadece aruz ölçüsünü kullanmıştır.
(IV) Tevfik Fikret şiirlerinde Parnasizm akımının etkisiyle şiirler kaleme almış. Mehmet Akif ise eserlerinde realizm akımının etkisinde kalmıştır.
Yukarıda “Tevfik Fikret ile Mehmet Akif” arasında yapılan karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?
Doğru Cevap: "B" II.
Doğru Cevap: "B" II. Soru Açıklaması
Tevfik Fikret ile Mehmet Akif Ersoy'un ortak özelliği manzum hikaye türünde eser kaleme almalarıdır.
12.
I. Halk için roman yazmaları
II. Romanlarda olayın akışını kesmeleri
III. Eserlerde sade dil kullanmaları
IV. Eserlerde ansiklopedik bilgi vermeleri
V. Romantizm akımının etkisinde kalmaları
Yukarıda verilen bilgilerden hangisi Ahmet Mithat ile Hüseyin Rahmi Gürpınar arasındaki ortak özelliklerden biri değildir?
Doğru Cevap: "E" V.
Doğru Cevap: "E" V. Soru Açıklaması
Ahmet Mithat Efendi romantizm akımının , Hüseyin Rahmi Gürpınar ise natüralizm akımının etkisinde kalmıştır.
13.
Edebiyatımızda mesnevi nazım şekli ilk defa hangi eserde kullanılmıştır?
Doğru Cevap: "B" Kutadgu Bilig
Doğru Cevap: "B" Kutadgu Bilig Soru Açıklaması
14.
Yangın yarım saatten beri devam ediyordu. Fakat mahallenin ahalisi iki ev sonra söneceğine kaildiler. Çünkü bir zatı şerifin türbesi vardı. Mümkün değil o tutmazdı! Şiddetli bir kıble rüzgârı esiyor, alevleri, kıvılcımlar saçan tahta parçalarını, türbenin üzerine, türbenin altında evlerin çatılarına fırlatıyordu. İtfaiye bölüğü, tulumbalar son gayretlerini sarf ediyordu. Polisler etrafı ablukaya almışlar, kaçırılan eşyanın yağmasına meydan vermiyorlardı. Çiroz Ahmet Etrafına bir göz gezdirdi. Bu kaşarlanmış bir külhanbeyi idi. Onca yangın demek vurgun demekti..”
Yukarıdaki parçada hangi bakış açısının özellikleri ağır basmaktadır?
Doğru Cevap: "D" İlahi Bakış Açısı
Doğru Cevap: "D" İlahi Bakış Açısı Soru Açıklaması
Müşahit Bakış Açısı - Gözlemci Bakış Açısı aynı şeyler
15.
-----, kurumlaşmak isterken gözettikleri, yazının ve toplumsal bilimlerin ilerlemesine çalışmak, sanatçılar arasında birlik ve dayanışmayı sağlamak gibi amaçları yaşama geçiremediler. ----- karşı olmakla birlikte ne tepkilerini açık seçik ortaya koyabildiler, ne de özellikle dil açısından ondan kopabildiler. Üstelik her fırsatta tersini belirtmelerine karşın kendilerinden önce gelen dönemin devamı sayıldılar. Bir dergi çıkaramamaları ve başlangıçta kendilerinden önce gelen dönemin dergisi çevresinde toplanmaları da buna yol açtı.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
Doğru Cevap: "B" Fecr-i Ati – Edebiyat-ı Cedide’ye
Doğru Cevap: "B" Fecr-i Ati – Edebiyat-ı Cedide’ye Soru Açıklaması
16.
I. Kendine özgü aruz kalıplarıyla yazılır.
II. Uyak düzeni abab şeklindedir.
III. Genellikle mahlas kullanılmaz
IV. Bir düşüncenin en az sözle ve özlü bir biçimde anlatılmasına dayanır.
V. Şekil bakımından Halk edebiyatındaki “semai”ye benzer
Yukarıda “rubai” nazım biçimiyle ilgili verilen bilgilerden hangileri yanlıştır?
Doğru Cevap: "C" II. ve V.
Doğru Cevap: "C" II. ve V. Soru Açıklaması Rubainin kafiye düzeni aaxa'dır. İçerik ve kafiye düzeni bakımından maniye benzer.
17.
Naat: Peygamberimizi övmek için yazılan kasidelerdir.
Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamberi övmek amacıyla yazılan naatlardan biridir?
Doğru Cevap: "D" Su kasidesi
Doğru Cevap: "D" Su kasidesi Soru Açıklaması
18.
Halk edebiyatı araştırmaları da yapan sanatçı, Dede Korkut araştırmaları da yaparak bu hikâyelerin daha da anlaşılmasını sağlamıştır. Eski metinlerin incelenmesi ve araştırmasıyla uğraşanların yaptıkları yanlışlıkları son derece ağır bir şekilde eleştirmiş ve bu eleştirilerini “Destursuz Bağa Girenler” adıyla kitaplaştırmıştır. Cumhuriyet döneminde yaşayan sanatçı, Halk edebiyatındaki Köroğlu ile benzerlik gösterir. “Bu Vatan Kimin” adlı şiir, şairin unutulmayan şiirlerinden biridir.
Yukarıdaki parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "E" Orhan Şaik Gökyay
Doğru Cevap: "E" Orhan Şaik Gökyay Soru Açıklaması
19.
– Toplumcu sanat ilkesinden hareketle halk deyimi ve söyleyişlerinden masal ve tekerlemelerden yararlanarak başarılı taşlamalar; sosyal şiirler yazdı.
– “ Perçemli Sokak” adlı kitabıyla birlikte şiir anlayışında büyük değişiklik olmuş soyut şiire kaymıştır.
– Bireyci, toplumcu, gerçeküstücü akımların penceresinden dünyayı mutlu bir gözle seyreder, modern ressamlar gibi sözcüklerle tablolar çizer.
– Son şiirlerinde öz ve biçim yoğunlaştırmalarıyla estetik planda yeni ve güçlü bir şiir estetiği yakalamıştır.
– Diğer önemli eserleri; Karga İle Tilki, Yaşayıp Ölmek, Elleri Var Özgürlüğün, Perçemli Sokak’tır.
Yukarıda verilen özelliklerin tümü dikkate alınırsa bu özellikler aşağıdakilerden hangisine aittir?
Doğru Cevap: "B" Oktay Rıfat Horozcu
Doğru Cevap: "B" Oktay Rıfat Horozcu Soru Açıklaması
20.
Toplumsal gerçekçi anlayışla öykü ve romanlar yazan sanatçı; halkın konuştuğu dili yine halkın söyleyişlerini de katarak kullanmıştır. Canlı, yalın bir anlatımı vardır. Karşılıklı konuşma tekniğini başarıyla kullanarak yüzünü topluma dönen sanatçı, toplumda sesini duyuramayan yoksulların sesi olmak istemiştir. Eserlerinde genel olarak; Adana’daki pamuk işçilerini, köyden kente göç eden insanların yaşamını, aile ve toplum ilişkilerini, yaşam savaşlarını, fabrika işçilerini, bu işçilerin patronları tarafından sömürülmesini, varoşlardaki yaşam koşullarını, aşklarını; yoksul çocukların dünyalarını konu edinmiştir. Cumhuriyet Türkiye’sinde roman türünün en başarılı sanatçıları arasında gösterilen sanatçı “Murtaza “ ve “Cemile” adlı romanlarıyla Türk edebiyatında kendine haklı bir yer edinmiştir.
Yukarıdaki parçada sözü edilen romancımız aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "A" Orhan Kemal
Doğru Cevap: "A" Orhan Kemal Soru Açıklaması
Türk Dili ve Edebiyatı - 3
21.
Romanlarında Türkiye'deki köylü yaşamını halkçı ve devrimci bir bakış açısıyla ele alan sanatçı; köylünün bilinci ve bilinçaltındaki istekleri, tepkilerini ve çelişkilerini yansıttı. Eserlerinde yerel söyleyişlere er vermiştir. Tırpan ve Kaplumbağalar romanlarında imgesel ögelerden faydalanır.
Yukarıdaki parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "B" Fakir Baykurt
Doğru Cevap: "B" Fakir Baykurt Soru Açıklaması
22.
Dünyayı bir tasavvurdan ibaret gören, gerçeğe sırt çeviren bu akıma bağlı şairler, imgesel bir dünyada yaşar. Onlara göre gerçeği olduğu gibi anlatmanın imkânı yoktur. Duyularımız, dış dünyayı olduğu gibi değil, onun asıl halini değiştirerek bize ulaştırır. Nasıl düz bir çubuk, suda kırık görünürse, dış dünyadaki maddeler de gerçek durumlarıyla görünmezler. Öyleyse biz dış dünyayı hiçbir zaman gerçek halleriyle anlatamayız. Ancak ondan aldığımız izlenimleri anlatmış oluruz. Bu da kişiden kişiye değişir.
Bu parçada sözü edilen akım aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "E" Sembolizm (Simgecilik)
Doğru Cevap: "E" Sembolizm (Simgecilik) Soru Açıklaması
23.
1. Kurt Kanunu 6. Baba Evi
2. Orta Direk 7. Yusufçuk Yusuf
3. İnce Memed 8. Murtaza
4. Ekmek Kavgası 9. İspinozlar
5. Devlet Ana
Yukarıda Yaşar Kemal, Orhan Kemal ve Kemal Tahir’e ait eserler verilmiştir. Yukarıdaki eserleri en çok esere sahip yazardanen az esere sahip yazara doğru sıralarsak sıralama aşağıdakilerden hangisi olur?
Doğru Cevap: "E" Orhan Kemal – Yaşar Kemal – Kemal Tahir
Doğru Cevap: "E" Orhan Kemal – Yaşar Kemal – Kemal Tahir Soru Açıklaması
24.
“Dekadanlar” makalesini yazan zat: “Bizde birtakım genç var, bunlar lisanı berbat ediyorlar, yazdıklarından bir şey anlaşılmıyor, bunlara “Dekadan” denir. Çünkü Fransa’da böyle bir edebi akım vardır ki yazdıkları anlaşılmaz ve onlara “Dekadan” derler; işte bizde yeni çıkan bu edipler de Dekadan’dır, meslekleri Dekadanlıktır.
Yukarıdaki parçada Servet-i Fünûn sanatçılarını “Dekadan” olarak niteleyen Tanzimat sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
Doğru Cevap: "A" Ahmet Mithat Efendi
Doğru Cevap: "A" Ahmet Mithat Efendi Soru Açıklaması